TOT OOK IK VERWAAI

TWEEDE DRUK

Tot ook ik verwaai is een monument voor een dementerende moeder. In drie chronologische
hoofdstukken krijgt de lezer een beeld van wat dementie met een mens en zijn omgeving doet.
De bundel werd genomineerd voor de J.C. Bloem-poëzieprijs 2011.

Uit het juryrapport:
"Peter Swanborn schreef een prachtige elegie over de dementie van zijn moeder. Hij is daarin zeer nabij maar slaagt er niet in tot haar door te dringen, werkelijk te bevatten wat ze doormaakt. Dat bewust gekozen falen is zeer geslaagd. De dichter volgt haar tot de dood, brengt de lezers tot de dood, en hier overstijgt hij zichzelf en benoemd hij het universele van het sterven. Als het autobiografisch is, is de afstand zeer knap volgehouden, als het verzonnen is, is het zeer geloofwaardig. Swanborn maakt ons stil."

Maaike Meijer in het voorwoord van De 100 beste gedichten voor de VSBPoëzieprijs 2011:
"Onder de jongere levensdichters is de meest opmerkelijke Peter Swanborn. (...) Het gedicht 'Ring' is welhaast het mooiste vers over het accepteren van de eigen vergankelijkheid dat ik ken."

Erik Lindner op de website van De Groene Amsterdammer:
"Peter Swanborn is een serieus dichter die zichzelf in koele bewoordingen met lijf en leden op het spel zet."

Cornald Maas in het AVRO televisieprogramma Opium weet wat er speelt:
"Swanborn tekent de consequenties van dementie heel erg mooi op, zonder larmoyantie, zonder sentiment."

Op de website van Lezen.tv zijn de eerste twee hoofdstukken van Tot ook ik verwaai te zien en te horen. De opnames zijn gemaakt door Peter Gielissen. Om naar Lezen.tv te gaan klik hier

Ontbijt Verborgen in rimpels en dekens, haar vest achterstevoren, een sjaal hoog om de oren, de haren wild, lepelt ze traag het kinderontbijt. Dokter komt langs, fysio masseert, personeel verzorgt, tv staat aan, telefoon, wasmachines draaien, vloeren worden zingend gedweild. Vroeger had ze zich afgekeerd, kritiek geuit, gevraagd of het niet wat minder kon. Nu zit ze stil, geniet van brinta met slagroom.

Gebed Kijk haar aan en wil niets liever dan zien wat zich niet laat zien, horen wat ik niet kan horen. Pak haar hand en smeek: keer terug, doe open, geef antwoord, hou me voor de gek, doe alsof. Maar wie zwijgt, geeft niet op. Ze tilt haar arm, opent een oog. Alles is daar. Ik kan er niet bij.

RECENSIES

In het Tijdschrift Geestelijke Verzorging (oktober 2010) schrijft Barbara de Beaufort: "Maar wat is het een verademing om zo'n bundel te lezen. (...) Poëzie die zonder oplossing tegenwoordig stelt wat er is. De werkelijkheid dus, onontwarbare kluwen van schoonheid en afgrijzen, liefde en afstand, eeuwigheid en alledaagsheid."

In de Poëziekrant (mei 2010) schrijft Laurens Ham: "Tot ook ik verwaai bevat slechts 37 beknopte teksten met een regelmatige vorm. Maar juist in die eenvoud betoont Swanborn zich nu en dan een groots dichter."

In Awater (februrai 2010) schrijft Thomas Möhlmann: "Waarom werkt deze bundel? Gezien het onderwerp, de persoonlijke betrokkenheid en de gekozen benadering had het allemaal tamelijk uit de klauwen kunnen lopen, larmoyant kunnen worden, maar dat is niet gebeurd. Ik denk doordat Swanborn het klein heeft weten te houden: het hele proces en wat het in zich draagt, is groot genoeg van zichzelf. Aan de dichter om het te beschrijven, in heldere bewoordingen, zonder al te veel opsmuk. Daarvoor is wel een sterke (zelf)beheersing vereist, en die bezit Swanborn."

In het Friesch Dagblad van 6 februari 2010 schrijft Klaas de Jong Ozn: "Peter Swanborn schrijft indringend en (gelukkig) niet larmoyant, wat nogal eens dreigt met dit soort werk. (...) Deze bundel zal velen aanspreken."
Voor de volledige recensie klik hier

Op de website van Meander schrijft Emily Kocken: 'Dit is een bundel die zijn kracht pas prijsgeeft aan het eind, als 'gewone' vertellingen zorgvuldig in elkaar geschroefde bouwsels blijken te zijn. Het gaat hierbij nooit om het beleven van overdonderende schoonheid, of het meegesleept worden in grote tragiek. De toon blijft los, berustend, geen enkel zinnetje lijkt een geforceerde taaltruc. Ook in zijn eerste bundel was dit de kracht van Swanborn: weinig woorden, dichtbij de materie blijven. Het komt daardoor des te harder aan.'
Voor de volledige recensie klik hier

Op de website van het Oerdigitaalvrouwenblad schrijft Geert Koefoed: 'Er is geen onzuiver woord in deze poëzie, grote woorden ontbreken. Juist door deze beheersing en integriteit zijn deze gedichten zeldzaam intiem. (...) Dat ik aan Vasalis moet denken is niet toevallig: de toon van de twee dichters is verschillend, maar beiden verwoorden universele thema's in zulke dichtbije, eenvoudige taal, dat er voor uitleggers van poëzie weinig eer aan te behalen is.'
Voor de volledige recensie klik hier

Op website De Recensent schrijft Edwin Fagel dat Tot ook ik verwaai gedichten bevat 'die op een zachte, onopvallende manier behoorlijk indringend zijn.'
Voor de volledige recensie klik hier

Op de Belgische website Poëzierapport spreekt Willem Thies van een 'indrukwekkend project'. Hij schrijft: 'Daarbij is Swanborns poëzie voor veel lezers weliswaar herkenbaar (...), maar zij is niet 'veilig' of 'bevestigend': zij vertelt een ongemakkelijke waarheid, is confronterend.'
Voor de volledige recensie klik hier

Op de website van Victor Schiferli staat zijn recensie voor Het Parool. Hierin schrijft hij dat Tot ook ik verwaai 'een sterke indruk maakt' en dat het gedichten bevat 'die je nog lang na lezing bijblijven.' Dezelfde recensie stond op in het Dagblad van het Noorden en in de Leeuwarder Courant.
Voor de volledige recensie klik hier

Op de website van De Groene Amsterdammer schrijft Erik Lindner dat Tot ook ik verwaai 'knappe, heldere gedichten' en 'klassieke regels' bevat. Hij sluit af met: 'Peter Swanborn is een serieus dichter die zichzelf in koele bewoordingen met lijf en leden op het spel zet.'
Voor de volledige recensie klik hier. Op de weblog van De Contrabas staan een paar reacties

Op de website Boekenwurm en Pleeg schrijft Anja Schüller: 'Ik heb hier geen woorden voor. Alle gedichten zijn prachtig en emotioneel. Deze bundel krijgt een mooi plaatsje in mijn boekenkast en in mijn hart.'

Op www.seksloos.nl schrijft journalist Hans van Willigenburg: 'Swanborn is prachtig! De hele bundel door houdt hij dit niveau en rijgt hij het ene prachtminiatuurtje aan het ander.'

Op de website www.scholieren.com schrijft Kees van der Pol: 'Tot ook ik verwaai is een prachtige bundel (...) In heldere en nergens sentimentele gedichten beschrijft Peter Swanborn de liefde voor zijn moeder. (...) Deze gedichten kan iedere scholier begrijpen.'
Voor het volledige verslag klik hier